Sheikh Safi al-Din Khānegāh and Shrine Ensemble بقعه شيخ صفي الدين اردبيلي

 

Sheikh Safi al-Din Khānegāh and Shrine Ensemble (Persian: مجموعه آرامگاه و خانقاه شیخ صفی الدین) is the tomb of Sheikh Safi-ad-din Ardabili located in Ardabil, Iran.^{http://en.wikipedia.org/wiki/Sheikh_Safi_al-Din_Kh%C4%81neg%C4%81h_and_Shrine_Ensemble} In 2010, it was registered on the UNESCO World Heritage List

The Mausoleum of Sheikh Safi, in Ardabil, was first built by his son Sheikh Sadr al-Dīn Mūsā, after Sheikh Safi’s death in 1334.[3] It was built between the beginning of the 16th century and the end of the 18th century. The mausoleum consists of many sections that have served a variety of functions over the past centuries, including a library, a mosque, a school, mausolea, a cistern, a hospital, kitchens, a bakery, and some offices. It incorporates a route to reach the shrine of the sheikh divided into seven segments, which mirror the seven stages of Sufi mysticism. Various parts of the mausoleum are separated by eight gates, which represent the eight attitudes of Sufism.[4][5]

Several parts were gradually added to the main structure during the Safavid dynasty. A number of Safavid sheikhs and harems and victims of the Safavids’ battles, including the Battle of Chaldiran, have been buried at the site.

.

آرامگاه شیخ صفی الدین اردبیلی یکی از مکان‌های تاریخی شهر اردبیل در شمال غربی ایران و از آثار ثبت‌شده در فهرست میراث جهانی یونسکو است.^]

به گفته بیوک جامعی (۱۳۷۹)، مجموعه نفیس بقعه شیخ صفی الدین به نام عارف نامدار شیخ صفی الدین اردبیل جد سلاطین صفویه، در سال ۷۳۵ ه. ق. به دست فرزند وی صدرالدین موسی بنا شد. پس از شروع حکومت صفویه، به سبب ارادت شاهان صفوی به جد خود، واحدهای مختلفی به این مجموعه اضافه شد. بویژه در عهد شاه عباس اول و از آنجا که وی ارادت فراوانی به شیخ صفی الدین داشت و بسیار به زیارت مقبره وی می‌رفت، برای تکمیل و تزیین این اثر، کارهای فراوانی صورت گرفت. در عصر صفوی، بقعه شیخ با حضور استادان بزرگ عهد صفوی چنان به زیور آراسته شد که همچنان پس از گذشت چندین قرن به عنوان یکی از مفاخر تاریخی و فرهنگی ایران به شمار می‌آید.

یکی از موارد منحصر به فرد این مجموعه این است که این بقعه حاوی ده‌ها اثر بدیع در مضامین مختلف رشته‌های هنری است که از آن جمله می‌توان به عالی‌ترین نوع کاشی کاری معرق و مقرنس و گچ‌بری کتیبه‌های زیبا و نفیس و خط خطاطان بزرگ دوره صفوی (میر عماد، میر قوام الدین، محمد اسماعیل و...) منبتهای ارزنده، نقره کاری، تذهیب و طلاکاری، نقاشی و تنگ بری و غیره اشاره کرد. این اثر از ساختار معماری فخیمی برخوردار است که گرد هم آمدن فضایل هنری نامبرده، آن را در مجموعه‌های تاریخی ایران شاخص و متمایز نموده‌است.